STARE NEONY




Dawne techniki świetlne w architekturze



tekst i zdjęcia: Maciej Grzywaczewski



"Światło neonów zabija taniec cieni"

Maciej Augustyn, tekściarz zespołu KSU



Neony - kiedyś tak bardzo popularny rodzaj oświetlenia ulicznego w nocnym krajobrazie polskich miast obecnie jest wypierany przez inne, bardziej współczesne rodzaje reklamy. Te ciekawe elementy dominujące w architekturze PRL nierzadko były projektowane przez wybitnych grafików i plastyków. Neony charakteryzowały się oryginalną stylistyką oraz ciekawymi czcionkami, które wieczorami dodawały kolorytu szarym ulicom Rzeczpospolitej Ludowej. Obecnie tych ciekawych reklam z lat 60, 70 i 80 XX w., które licznie widnieją na starych pocztówkach pozostało niewiele. Ustąpiły miejsca popularnym, tańszym w bieżącym w utrzymaniu szyldom i reklamom, które często funkcjonują bez wykorzystania prądu lub w oparciu o technologię LED.


STARE NEONY

stary neon

Kliknij aby przejść do galerii starych neonów


Poniższa archaiczna i utrzymana w nieco oldschoolowym stylu strona o tematyce starych reklam neonowych zlokalizowanych na obszarze województwa wielkopolskiego powstała w kwietniu 2008 r. (w pierwotnej wersji w formacie domeny 'www.wielkopolskie-neony.cba.pl'), tworząc niejako pierwszy 'niezależny' katalog tego typu reklam w regionie. Jej inspiracją było znalezienie w sieci projektów dokumentujących stare neony oraz murale. Wymienić tu należy przede wszystkim działalność Pauliny Ołowskiej, Ilony Karwińskiej (związanej obecnie z projektem "Neon Muzeum"), a także jedną z pierwszych stron o tematyce starych neonów - ŁÓDZKIE NEONY. Nieocenioną motywację w fotograficznym działaniu miało również specjalistyczne forum dyskusyjne o tematyce "starych neonów", w którym nieliczna, ale bardzo obeznana w temacie grupa miłośników neonów, wyszukiwała te ciekawe elementy architektury w zabudowie miast całej Polski (forum w szczycie aktywności działało zwłaszcza w latach 2008-2011).

Wszystkie fotografie reklam neonowych przedstawione na poniższej stronie są mojego autorstwa - za wyjątkiem screena ze sprawozdania meczowego w Zegar KKS Lech Poznań. Analizując daty stworzenia zdjęć neonów opublikowanych na poniższej stronie należało by podać okres lat od 2004 do 2023, ale zdecydowana intensyfikacja fotograficznych działań dokumentujących te reklamy to lata 2008-2011.

W galerii przedstawione zostały stare neony regionu Wielkopolski, których okres świetności obejmował lata 1960-1990 (poza kilkoma wyjątkami). Neony powstałe po 1995, w szczególności te z XXI w. są pomijane. Wiele przedstawionych na zdjęciach neonów już od dawna nie świeci w oryginalny sposób, część jest pozbawiona charakterystycznych szklanych "rurek" (z gazami szlachetnymi), co nie pozwala w pełni oddać ich uroku. Wiele fotografii zaprezentowanych na stronie "STARE NEONY" (Wielkopolskie neony) ma charakter dokumentalny i trudno doszukiwać się w nich wielkich walorów artystycznych - mam tu na myśli zwłaszcza zdjęcia metalowych pozostałości po dawnych neonach. Ponadto niektóre zdjęcia były wykonywano w biegu, przy użyciu sprzętu, który akurat miałem przy sobie.

Fotografie zostały wykonane 20-stoma różnymi modelami aparatów cyfrowych [5-Nikon, 5-Panasonic, 3-Canon, 2-Huawei, 2-SONY, 1-GO PRO, 1-Olympus]. Na stronie jest ich ponad 1000. Sporo przedstawionych na stronie reklam neonowych już nie istnieje - większość wylądowała na złomie, a nieliczne zostały uratowane przez instytucje zajmujące się sztuką lub lokalnych miłośników (lista niektórych zdemontowanych TUTAJ).

Więcej zdjęć mojego autorstwa m.in. związanych z krajobrazem nocnym miast i wydarzeniami muzycznymi publikuję na stronie www.maciej-grz.pl.

Przeglądającym stronę, którzy chcą dowiedzieć się więcej na temat historii poznańskich neonów, starych pocztówek i innych ciekawostek, polecam stworzony przez Marcina Grześkowiaka facebookowy profil "Neony Poznania".


Kontakt ze mną poprzez facebook lub mailowo.

Ostatnia aktualizacja: 16.12.2023 r.




Fotografie przedstawione w galerii stanowią własność autora i są chronione prawem
(w razie potrzeby wykorzystania zdjęć proszę o kontakt mailowy)

[Wielkopolskie Neony 2008-2023]